Paśnik pałączasty, biegowiec łucznik - Plagionotus arcuatus - to chrząszcz należący do rodziny kózkowate (Cerambycidae).
W Polsce owad ten jest gatunkiem pospolitym, na większości terenu występuje powszechnie, miejscami bywa bardzo liczny. Nie występuje jedynie w wysokich górach. Możemy go spotkać w lasach liściastych i mieszanych, rzadziej w parkach i alejach drzew liściastych. Najczęściej na dębach, rzadziej na bukach, grabach, jesionach, lipach, wiązach, akacjach, brzozach i wierzbach. Paśnik pałączasty zasiedla zwykle drzewa osłabione, obumierające, świeżo obumarłe, złomy i wywroty oraz leżące na ściółce gałęzie. Często zasiedla drewno sągowe, ale tylko świeże i nieokorowane. Gatunek ten preferuje stanowiska ciepłe i nasłonecznione. Osobniki dorosłe możemy obserwować od maja do początku sierpnia.
Czasami paśnik pałączasty niespodziewanie pojawia się w naszym mieszkaniu. Larwy lub poczwarki tego chrząszcza mogą znajdować się w przyniesionym do domu drewnie kominkowym. W cieple ich rozwój ulega przyśpieszeniu i w mieszkaniu pojawiają się osobniki dorosłe. Są nieszkodliwe, a ich larwy żerują jedynie na świeżym i nieokorowanym drewnie, więc nasze drewniane drzwi i meble są bezpieczne.
Paśnik pałączasty - Plagionotus arcuatus
Paśnik pałączasty osiąga od 6 do 20 mm długości. Jego ciało ma budowę walcowatą. Ubarwienie jest czarne z jasno żółtymi plamami i poprzecznymi przepaskami. Na głowie znajdują się dość duże, czarne oczy oraz długie, pomarańczowe czułki. Na tylnej krawędzi głowy znajduje się załamana ku przodowi żółta przepaska. Kuliste, silnie zaokrąglone przedplecze z żółtą przednią krawędzią jest minimalnie węższe od pokryw skrzydłowych. Po bokach przedplecza znajdują się pojedyncze łukowate żółte paski. Nasada pokryw skrzydłowych jest czarna. W przedniej części pokryw znajdują się cztery plamy układające się w kształt rombu. Za nimi znajdują się trzy żółte przepaski. Pierwsza z nich jest wyraźnie przerwana w swojej środkowej części. Żółte są również zaokrąglone końce pokryw. Odnóża są pomarańczowe, a uda przedniej, oraz środkowej pary posiadają brązowe przebarwienie. Na wszystkich udach, po spodniej stronie znajdują się długie i odstające włoski. Spód ciała paśnika pałączastego jest czarny z żółtymi przepaskami. Takie ubarwienie upodabnia go do osy i może odstraszać drapieżniki.
Rójka paśnika pałączastego odbywa się od maja do lipca. W słoneczne dni bardzo licznie pojawiają się na drzewach żywicielskich, ściętych pniach i gałęziach. Są bardzo ruchliwe. Samce są do siebie nastawione wojowniczo. Często na pniu, czy gałęzi dochodzi między nimi do starć, w których próbują konkurenta zepchnąć i wyeliminować z wyścigu o przekazanie swoich genów. W stosunku do samic są napastliwe i próbują szybko doprowadzić do kopulacji. Po zapłodnieniu samica przystępuje do składania jajek. Przy pomocy wysuwanego pokładełka umieszcza pomiędzy szczelinami kory około 50 niewielkich jajek. Po około trzech tygodniach z jajek wylęgają się larwy, które żerują w bieli, pod korą, na głębokości nie większej niż 3 mm. Drążą płaskie, osiągające 10 mm szerokości chodniki. Korytarze te są częściowo wypełnione bardzo drobnymi trocinami, oraz odchodami. W drzewach stojących chodniki biegną zwykle pionowo, a w drewnie i drzewach leżących rozchodzą się w różnych kierunkach. Larwy paśnika pałączastego mają cytrynową barwę i osiągają 26 mm długości i 6 mm szerokości. Ich przednia część ciała jest wyraźnie spłaszczona.
Paśnik pałączasty, biegowiec łucznik - Plagionotus arcuatus
Rozwój larwy paśnika pałączastego trwa od jednego do dwóch lat i jest uzależniony od jakości materiału lęgowego. W drewnie przesuszonym rozwój trwa dłużej. W drugiej połowie lata, pod koniec swojego rozwoju larwa wgryza się w drewno, na głębokość od 20 do 40 mm i na końcu korytarza tworzy łukowato zagiętą lub owalną kolebkę poczwarkową, w której spędza zimę. Wiosną następuje przepoczwarzenie. W stadium poczwarki paśnik pałączasty spędza około 3 tygodni. Po czym przeobraża się w dorosłego chrząszcza, który wygryza się na zewnątrz owalnym otworem wylotowym.
Paśnik pałączasty jest jednym z trzech przedstawicieli rodzaju Plagionotus, które możemy spotkać w naszym kraju. Pozostałe dwa to: paśnik niszczyciel - Plagionotus detritus i paśnik ziołowy (lucerniak) - Plagionotus floralis. Paśnik niszczyciel występuje w Polsce pospolicie, natomiast paśnik ziołowy spotykany jest dużo rzadziej. Gatunki te różnią się między sobą układem żółtych plam i przepasek na pokrywach skrzydłowych i przedpleczu. Ponad to, u paśnika ziołowego, długie i odstające włoski na spodniej stronie ud mają tylko uda przedniej pary. U pozostałych naszych paśników takie włoski znajdują się na wszystkich udach.
Wyróżniamy 5 podgatunków paśnika pałączastego: Plagionotus arcuatus arcuatus, Plagionotus arcuatus lugubris, Plagionotus arcuatus multiinterruptus, Plagionotus arcuatus kirgizicus Plagionotus arcuatus ghidottii.
W lasach gospodarczych paśnik pałączasty uznawany jest za szkodnika.
Królestwo: Zwierzęta (Animalia)
Gromada: Owady (Insecta)
Rząd: Chrząszcze (Coleoptera)
Rodzina: Kózkowate (Cerambycidae)
Gatunek: Paśnik pałączasty (Plagionotus arcuatus)