makrofotografia

Oszynda leszczynowiec (Apoderus coryli) – to nieduży chrząszcz z rodziny podryjowate (Attelabidae). Występuje dość powszechnie na całym terenie naszego kraju, chociaż są jeszcze obszary, na których nie był obserwowany. Możemy go spotkać w lasach liściastych i mieszanych, wszędzie tam gdzie występują leszczyny, ponieważ to głównie na nich żeruje. Sporadycznie możemy go spotkać na olszach, wierzbach, dębach, grabach oraz brzozach. Postacie dojrzałe pojawiają się w maju i występują do września. W ciągu roku, oszynda leszczynowiec wydaje jedno lub dwa pokolenia.

Oszynda leszczynowiec - Apoderus coryli
Oszynda leszczynowiec - Apoderus coryli

Oszynda leszczynowiec osiąga od 6 do 9 mm długości. Głowa jest zwykle czarna, silnie wydłużona i zwężająca się ku tyłowi przez co tworzy długą szyję (u samców dłuższą niż u samic). Ryjek jest czarny. Na głowie znajdują się duże, czarne, wyłupiaste oczy oraz niezbyt długie, czarne, członowane czułki zakończone buławkami (u samców czułki są dłuższe niż u samic), Czerwone przedplecze ma kształt dzwonowaty i rozszerza się ku tyłowi. Czasami przedplecze może być czarne. Powierzchnia przedplecza jest bardzo delikatnie punktowana. Prawie prostokątne w swym zarysie pokrywy mają barwę czerwoną a ich powierzchnia cechuje się silnym żebrowaniem i punktowaniem. Pomiędzy nasadą pokryw znajduje się czarna, trójkątna tarczka. Nogi są czarne z czerwonymi udami. Ubarwienie głowy, przedplecza i nóg bywa zmienne, proporcje barwy czarnej i czerwonej bywają różne.

Na przełomie maja i czerwca oszynda leszczynowiec przystępuje do godów. Samce konkurują między sobą o samice i często dochodzi między nimi do starć. Po kopulacji samica nacina, blaszkę liścia leszczyny od brzegu do nerwu środkowego, przez co liść zwija się w rulonik nazywany tutką. Następnie samica oszyndy składa w tutce jajeczka (od jednego do trzech) i przechodzi na następny liść aby zrobić następną tutkę i złożyć w niej kolejne jajeczka. W ciągu dnia samica może stworzyć kilka takich ruloników. W tutkach z jajek wykluwają się larwy, które żerują wewnątrz zwiniętego liścia. Tutka chroni je przed drapieżnikami. Larwy są pomarańczowe z brązową głową, dorastają do 8 – 10 mm. Kiedy obumarły rulonik opadnie na ziemię larwa przeobraża się w poczwarkę w tutce, czasami ale znacznie rzadziej opuszcza ją i zmienia się w poczwarkę w ziemi. Po kolejnych dwóch miesiącach z poczwarki powstaje postać dorosła tego chrząszcza.

W Polsce poza oszyndą leszczynowcem występują jeszcze dwa inne gatunki należące do rodziny podryjowatych (Attelabidae). Oszynda wiązówkowiec (Compsapoderus erythropterus) i podryj dębowiec (Attelabus nitens).

Oszynda wiązówkowiec (Compsapoderus erythropterus) jest mniejszy od oszyndy leszczynowca, jego ciało osiąga od 4 do 5 mm długości. Jego przedplecze i nogi są zwykle jednolicie czarne, a pokrywy skrzydłowe mają mniej wyrazistą rzeźbię. Żeruje głównie na wiązówce błotnej, krwawnicach, krwiściągach oraz wierzbownicach i siedmiopalecznikach.

Podryj dębowiec (Attelabus nitens) jest mniejszy od oszyndy leszczynowca, jego ciało osiąga od 4,5 do 6,5 mm długości. Jego przedplecze jest jednak większe i bardziej masywne. Posiada bardzo podobne ubarwienie. Żeruje głównie na dębach.


Królestwo: Zwierzęta (Animalia)

Gromada: Owady (Insecta)

Rząd: Chrząszcze (Coleoptera)

Rodzina: Podryjowate (Attelabidae)

Gatunek: Oszynda leszczynowiec (Apoderus coryli)